Door Drs. P. Doensen
Commentaar naar: doensen@xs4all.nl
Dit verhaal schrijf ik omdat ik steeds weer zie dat één aspect van het probleem in de media niet aan bod komt. Zonder uit te leggen hoe de banken en De Nederlandsche Bank functioneren is de huidige crisis niet te begrijpen. Ik weet niet waarom dit niet uitgelegd wordt. Misschien is het de arrogantie van de banken die vinden dat dit hun eigen domein is.
Veel details blijven onbesproken in de onderstaande tekst. Het gaat niet uitsluitend om de Nederlandse situatie: in de meeste landen heeft dit op ongeveer dezelfde manier plaatsgevonden.
Belangrijke begrippen in dit artikel:
- BNP, Bruto nationaal product. Dit is een maat voor de bedrijvigheid en de welvaart van een land. Het BNP is de som van alle inkomsten van het bedrijfsleven en de overheid (tegen marktprijzen). De nieuwe naam is BBP, bruto binnenlands product.
- CPI, consumentenprijsindex van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Deze index geeft aan wat de prijs is van het ‘mandje’ (= selectie) met eerste levensbehoeften. Hierin zitten levensmiddelen, elektra, brandstoffen, auto’s, geneesmiddelen, diensten enz.. Aan die prijsindex zijn de lonen gekoppeld. Wanneer de CPI met 4% stijgt , gaan de lonen ook met ongeveer 4% omhoog. Voor de regering was het van het grootste belang de lonen t.o.v. het buitenland laag te houden. De prijzen van huizen, aandelen, kunst enz. zitten er niet in.
- De Nederlandsche Bank, DNB of de centrale bank van Nederland. Krachtens de Bankwet van 1948 is de belangrijkste taak van De Nederlandsche Bank: De waarde van de Nederlandse geldeenheid te reguleren op een zodanige wijze als voor ‘s lands welvaart het meest dienstig is en daarbij die waarde zoveel mogelijk te stabiliseren. Dus prijsstabiliteit bevorderen en inflatie tegengaan. In de wet staan geen beperkingen. DNB is verplicht, zover het in haar vermogen ligt, alle prijzen in Nederland zoveel mogelijk gelijk te houden.
- Dekkingspercentage. Het gedeelte van het uitgeleende geld dat de bank contant in kas moet houden of snel beschikbaar moet hebben voor klanten die hun geld contant komen ophalen. Zeer weinig mensen komen hun geld contant bij de kas van de bank ophalen. Daarom is het dekkingspercentage zo laag en afhankelijk van de kwaliteit van het onderpand. 0% voor een lening aan de Staat, ongeveer 4 % dekking voor een hypotheek met een woonhuis als onderpand en ongeveer 8% voor leningen met minder zekerheid, vaak voor het bedrijfsleven.
- Europese Centrale Bank (ECB), Overkoepelend orgaan van de centrale banken van de landen van de Europese Unie. In de Bankwet van de Europese Unie, Hoofdstuk II §1 artikel 2, staat: Ter uitvoering van het Verdrag heeft de Bank als doelstelling het handhaven van prijsstabiliteit. Er staan geen beperkingen in deze wet. Dit is haar belangrijkste taak..
- Geldhoeveelheid of liquiditeit. De totale hoeveelheid geld die in omloop is: leningen, hypotheken, deposito’s, contant geld enz. De oud-president van DNB Zijlstra pleitte er steeds weer voor de toename van de geldhoeveelheid als basis voor het beleid van DNB in te voeren. Door de geldhoeveelheid te reguleren is het mogelijk de prijzen stabiel te houden. De toename van de geldhoeveelheid hoort ongeveer gelijk te zijn aan de toename van het BNP. Niet groter, want dan ontstaat inflatie.
- Geldmultiplicator. De spaarders brengen geld naar de bank. Dat geld houdt de bank in kas. Het aantal malen dat het geld , uitgeleend mag worden heet de geldmultiplicator. Bij een dekkingspercentage van 8 % is de geldmultiplicator 11,5.
- Geldschepping of liquiditeitscreatie. Wanneer een bank een lening of hypotheek verstrekt, dan schept de bank geld. Wanneer het geleende bedrag afgelost wordt dan vernietigd de bank het geld weer, dan verdwijnt het weer. Het geld dat de banken in kas hebben mag 11,5 maal uitgeleend worden, afhankelijk van het verplichte dekkingspercentage. Wanneer het dekkingspercentage 8 % is en spaarders 1 euro sparen, mag de bank 11,50 euro uitlenen. Een euro moet als dekking in kas blijven en daar verdienen ze niets aan. Geld dat bij bank A geleend is en op een rekening gestort is bij bank B, mag daar weer als dekking dienen voor 11,5 maal zoveel uitgeleend geld.
- HICP, Harmonised Indices of Consumer Prices. De HICP is een soort gemiddelde van de consumentenprijsindices in de verschillende landen van de EU. Aandelen en onroerend goed zitten er niet in.
- Inflatie, Woordenboek van Dale 1976.
a. Opzetting van de buik door gassen.
b. Waardevermindering van het geld door het op grote schaal uitgeven van ongedekt bankpapier - Prijsstabiliteit. De prijzen blijven stabiel, veranderen niet of heel weinig. De raad van bestuur van de ECB heeft in mei 2003, een eigen definitie van prijsstabiliteit vastgesteld: De prijzen zijn stabiel, er is prijsstabiliteit, wanneer de jaarlijkse stijging van de HICP minder is dan 2%.
- Vertrouwen. Omdat de banken ongeveer 8 % van het uitgeleende geld in kas hebben gaat het meteen fout wanneer de spaarders of leners het niet meer vertrouwen en hun geld contant komen ophalen. Dit heet “Run op de bank”. Wordt meer dan 8% opgehaald en is er geen hulp van buitenaf, dan is de bank meteen failliet. Het bankwezen is gebaseerd op vertrouwen
B. Wat is er fout gegaan
- DNB heeft alleen gepoogd de prijzen te stabiliseren voor de producten uit het mandje van de CPI. Niet voor de woonhuizen Meer dan de helft van de Nederlanders heeft een eigen huis. De prijzen daarvan zijn de afgelopen tientallen jaren tot waanzinnige hoogte gestegen. Op dit punt is DNB bij het uitvoeren van haar wettelijke taak, prijsstabilisatie, volledig tekort geschoten. De inflatie was enorm, terwijl er vele mogelijkheden waren/zijn om de prijsstijging van de woningen te beperken. Zie verderop in dit verhaal. De waarde van de euro/gulden is wat betreft de woonhuizen enorm gedaald
- De ECB is opgericht in 1998 met als belangrijkste taak: Prijsstabiliteit. Omdat de ECB allerlei claims van slachtoffers van de onroerend goed crisis vreesde, heeft de raad van bestuur van de ECB in mei 2003, zelf een kwantitatieve definitie van prijsstabiliteit vastgesteld. Daarin zitten niet de huizenprijzen en niet de aandelen. Daarmee beperkt zij haar wettelijke taak aanzienlijk. De wet is heel duidelijk en geeft haar dat recht niet.( zie de letterlijke wettekst verderop). Als er mogelijkheden zijn moet de ECB en DNB prijsstabiliteit nastreven, zonder beperkingen.
- Wie zijn de boosdoeners, in de juiste volgorde
1. De Nederlandsche Bank en de Europese Centrale Bank. Zij voerden hun wettelijke taak, nastreven van prijsstabiliteit, niet uit.
2. De Nederlandse Staat. Aangezien de Nederlandse Staat de aandelen van DNB in bezit heeft, vertegenwoordigd is in DNB en dus, te samen met de politieke leiding, mede verantwoordelijk voor gebrek aan toezicht op het functioneren van DNB.
3. De banken. De banken profiteerden van bovengenoemd gebrek aan toezicht door (bijna) onbeperkt geld uit te lenen.
4. De Nederlandse burger die meende dat de woningprijzen alleen maar konden stijgen.
Lees verder op wehopenerhetbestevan.nl
Loading ...
dit wordt toch niet als oorzaak geaccepteerd omdat er dan dingen gedaan moeten worden die rijke mensen niet willen. En rijke mensen hebben de monetaire macht in de wereld.
@sd:
De HRA is een belangrijke factor in de geldcreatie en daaraan gerelateerde inflatie. Al die burgers die op een partij stemden die de HRA in stand houdt, zijn schuldig. De angst voor de kiezer is de enige reden dat de HRA nog bestaat.
” de maximale duur van de huursubsidie voor personen onder de 60 jaar wordt 3 jaar ” Gaan alle mensen met een uitkering/bijstand dan de volle mep betalen?
Een opvallend manko van de CPI dat uit Doenens betoog blijkt, is dat alleen de kosten van sociale woningbouw erin zijn verwerkt. Sociale huren mogen niet sneller stijgen dan de CPI waardoor het verschil met de vrije markt steeds groter wordt. Als vrije huurder betaal je waarschijnlijk in veel gevallen de prijs voor de geldcreatie die in de koopmarkt zit.
@Fedor:
Het lijkt me dat mensen met een lager inkomen genoegen moeten nemen met een woning die bij dat inkomen past.
@okkie
Waarschijnlijk wel, maar de huren werden de afgelopen 10 jaar ook maar 2 a 3 procent duurder per jaar terwijl de huizen soms met 10 a 20% per jaar stegen.
@okkie (5)
Of als je als huurder in de financiële problemen komt snel een huis kopen.
@Chantal
Jij verwacht binnenkort toch stijgende huren?
Een beter idee lijkt me de huursubsidie af te schaffen voor mensen die werken.
Waarom zou je als je werkt jezelf niet kunnen bedruipen? Als dat niet kan, verdien je gewoon te weinig.
Daarnaast de sociale huurprijs per regio laten verschillen. Nu is de sociale huurprijs in bv het oosten echt veelst te hoog ivm de huisprijs daar.
@sd
huursubsidie afschaffen lijkt me een goed idee. Maar dan wel in combinatie met afschaffing van de HRA.
@SD en Woger
Een nog beter idee is het om alle bemoeienissen van de overheid met de markt af te schaffen. Waarom zou de overheid beter kunnen bepalen waar jouw belastingcenten aan uitgegeven moeten worden dan jijzelf?
Neem dat volgende keer mee als je gaat stemmen, en kies bijvoorbeeld Libertas.
Hoezo doemdenken…
Hoezo kopen?
Punt 12 klopt niet helemaal. Als het goed is …. dan is de tegenwaarde van alle uitstaande leningen voldoende om alle inleggers hun geld terug te geven. Dus de bank gaat dan niet failliet. Maar heeft ook niks meer om mee te werken dus het is wel einde oefening.
Nu zouden banken inderdaad failliet gaan omdat ze de gigantische zeepbel pal voor hun neus niet gezien hebben.
Puntje 4 van de boosdoeners vind ik wat te makkelijk. Als alle “autoriteiten” en “experts” vertellen dat alles prima gaat en lenen gesubsidieerd wordt zodat het in feite gratis is, of nog beter, zelfs winst opleverd, wat moet de burger dan. En zelfs nu nog wordt die lenende burger erin bevestigd dat ie het juiste heeft gedaan, alles wordt uit de kast gehaald om hem te behoeden voor onheil (raad eens ten koste van wie).
@Net gekocht
Ik neem aan dat je doelt op het artikel?
Het artikel neemt de huidige crisis als feit en doet voor zover ik zie geen voorspellingen over hoe de crisis gaat verlopen (geen doemdenken dus). Daarnaast wijst het oorzaken aan en draagt oplossingen aan. (daar mag je het mee oneens zijn natuurlijk)
@Mich
12 klopt wel. De banken zijn niet meer verplicht om het geleende geld ook daadwerkelijk in kas te hebben. Voor elke euro die ze lenen van de consument mogen ze er 11,5 weer uitlenen. Zo heeft de ING 1.300.000.000.000 aan leningen uitstaan en slechts ongeveer 25.000.000.000 in kas. Dat is geen 8% en dus een probleem.
Het artikel is nogal tendentieus. “De prijzen daarvan zijn de afgelopen tientallen jaren tot waanzinnige hoogte gestegen.”
waanzinnig is een kwalificatie die nergens op gestoeld is, nergens onderbouwd wordt, maar als feit wordt neergezet.
Te kort door de bocht. Het hele verhaal is doorspekt met dit soort simplistische aannames.
@M (8)
Jij verwacht binnenkort toch stijgende huren?
Ik verwacht dat niet, dat is gewoon 😉
http://www.livios.be/nl/_immo/_newz/_hot/8859.asp?content=Snelle%20stijging%20huurprijzen
http://netto.tijd.be/geld_en_gezin/budget/Wordt_huren_onbetaalbaar-.8179031-1767.art
En dan heb ik nog deze februari mijn prijzen mogen opslaan met 4.65%
@Mich
Puntje 12:
Er zijn al banken omgevallen als gevolg van een run op de bank. Je snapt dat een hypotheek met een looptijd van 30 jaar niet van de ene dag op de andere mag worden teruggeeist.
Puntje 4:
Mensen worden geacht voor zichzelf na te denken. Ook zijn er voldoende tegengeluiden te vinden zoals deze weblog, maar mensen die eenmaal in het pyramidespel gestapt zijn, houden zichzelf liever voor de gek dan dat ze zich laten informeren over de risico’s.
Zelfs toen de crisis al zover was gevorderd dat Icesave was omgevallen, wisten mensen met een academische graad mij nog te vertellen dat huizenprijzen in Nederland niet konden dalen.
@M(11):
inderdaad, handen af van de markt en je hebt zeker 90% minder ellende. Dus HRA én huursubsidie gewoon afschaffen.
HRA is een subsidie voor de rijken, en huursubsidie komt voor een groot deel terecht bij fraudeurs, scheefhuurders en mensen die niet willen werken (naast een groep waarvoor het wellicht in de huidige situatie nodig is, maar toch …). Ach, uiteindelijk is huursubsidie vooral ook een extraatje voor huiseigenaars, nl. de WBV’s.
Al die financiele ‘rechten’ die mensen in NL denken te hebben (recht op een auto als je een uitkering hebt, recht op nooit meer werken als alleenstaande moeder of WAO/Wajonger, recht op direkt een eigen woning als je met je eerste baan begint, recht op hulp van de overheid als je een te duur huis hebt gekocht, enz.) daar ben ik het helemaal niet mee eens, staat ook nergens in de grondwet. Het wordt tijd dat de politiek eens ophoudt met mensen eindeloos stroop om de mond smeren op kosten van de belastingbetaler; zachte heelmeesters maken stinkende wonden.
@Mich (12)
Ik sta versteld.
Lees maar snel dit stukje door, daarin wordt een en ander uitgelegd.
Wijs als je tijd hebt je vrienden ook even op deze site? Het is helemaal niet erg om wat bij te leren over onze economie!
@Woger(16):
inderdaad, Mich(14) snapt niet hoe centraal bankieren werkt. Als 5-10% van de spaarders hun geld van de bank haalt wegens rare toestanden, dan is de bank hardstikke failliet. Dat is precies wat er bij Fortis vorig jaar gebeurde (overigens ging het toen vnl. om bedrijven die hun geld weghaalden). Zoiets kan binnen een week een feit zijn.
@15 Henri
Wat betreft het artikel heb je gelijk dat het geen doemdenken is. Bij de manier waarop het op deze website gebracht wordt, namelijk ter onderbouwing van een negatieve benadering van de woningmarkt, zet ik mijn vraagtekens. Het valt me op dat elk bericht dat hier verschijnt direct in het negatieve wordt getrokken.
Ik kan overal een negatieve draai aan geven (glas is halfleeg) maar een objectievere benadering zou deze website zeker sieren.
@Niek (19)
Deze site is een regelrecht bewijs voor de ellende die de overheid veroorzaakt.
Als er niet van die rare monetaire politiek gevoerd zou worden dan zou ik me niet druk hoeven te maken om mijn centen, en kon ik die tijd gebruiken om daadwerkelijk iets te produceren.
Zou iedereen op vooruit gaan.
@Net gekocht
Tja, er zijn nou eenmaal een hoop zaken die verbeterd kunnen worden in de huizenmarkt.
Een prijscorrectie zou uiteindelijk een van die verbeteringen zijn. Voor iedereen. De markt zou weer eerlijk moeten worden.
Zo negatief zijn we dus niet.
Een prima stuk wat betreft het aankaarten van de oorzaken van het probleem!
Bij de oplossingen en toekomstmuziek e.d. slaat de auteur imo echter de plank flink mis. Marktverstorende regelingen worden in stand gehouden. Geen rente meer voor lenen van geld? Alsof er dan ook maar iemand zijn geld nog uit zou willen lenen. Dan haal je het geld juist uit circulatie en zal een overheid(orgaan) juist weer via geldcreatie voor aanwas moeten zorgen om de economie draaiende te houden zoals Keynesianen zullen zeggen. En dat de geldhoeveelheid mee moet groeien met de bevolking slaat natuurlijk helemaal nergens op. Elke creatie van geld leidt tot inflatie. En dat was nu net bij de oorzaken van het probleem genoemd.
Prijsstabilisatie wordt ook door de auteur (net als de huidige geldscheppers) verward met stabilisatie van de waarde van het geld. De geldhoeveelheid moet juist stabiel zijn. Al naar gelang de vraag naar en aanbod van geld, zullen de prijzen dan fluctueren. Er treedt dan echter géén geldontwaarding op. En dat willen we nu juist. We moeten dus ook op de geldmarkt de vrije markt lekker zijn werk laten doen. Op naar de vrije geldmarkt. De enige echte oplossingen voor inflatie (en deflatie).
@Net gekocht(17):
jij zit duidelijk nog in de ontkenningsfase, maar vooruit. Dat waanzinnig wordt m.i. duidelijk gemaakt via de prijsstijging van het huis van de auteur (van 27.000 naar 800.000 euro), reken maar eens uit hoeveel dat per jaar was. Het KAN gewoon niet.
Ik zie in mijn eigen omgeving precies hetzelfde, op grote schaal: ongeveer 1000% prijsstijging binnen 20 jaar. Van diverse andere grote steden heb ik ook zulke cijfers gezien. Volstrekt krankzinnig. Maar als je de leugens van NVM en CBS wilt geloven (210% prijsstijging sinds 1995 als ik me niet vergis), ga vooral je gang …
@belastingbetaler(25):
inderdaad, het standpunt over rente is onhoudbaar, m.i. niet goed over nagedacht. En ik maar denken dat ‘gratis geld’ nu juist de wortel van de kredietcrisis was …
Ik heb de auteur daar dan ook een mailtje over gestuurd. Verder had ik nog wel wat andere opmerkingen, maar de strekking van het artikel was ik het verder wel eens.
@Niek (27)
Afschaffing van de rente betekent niet per se gratis geld. Als de geldhoeveelheid gelijk blijft (goudstandaard) dan blijft er een eindig bedrag te verdelen.
In plaats van rente kan dan prima een ander soort vergoeding ontstaan.
Bij alle geloven verbieden eigenlijk het vragen van rente, maar dat is misschien een beetje een lang verhaal.
@M(28):
er zijn wel goede alternatieven (de islamitische benadering is zeker beter dan het geknoei wat we hier tegenwoordig hebben) maar daar wordt in het artikel verder niet op ingegaan. Binnen het huidige fiat systeem is ‘geen rente’ in ieder geval geen realistische optie …
Dat is correct, maar goed, eigenlijk is het fiat systeem ook geen optie.
@Niek
Dat je de NVM niet gelooft begrijp ik, maar wat zou er niet kloppen aan de cijfers van het CBS?
Natuurlijk zijn er huizen die de afgelopen 14 jaar 300% in waarde zijn gestegen, maar er zijn er ook die maar 50% in waarde zijn gestegen.
Ik zou niet weten waarom het CBS de cijfers zou vervalsen.
@ net gekocht nr 22.
Je hebt helemaal gelijk!!!!
Laten we eens positiever doen i.p.v negatief, ik begin.
Ik huur nu scheef en wil een huis kopen, die wordt alléén maar goedkoper de komende jaren……..positief 😉
Storend dat iemand die zoveel goede documenten aanhaalt en redelijke conclusies trekt, zoveel fouten kan maken in de begrippen. Het artikel is kort samen te vatten: hij vindt dat prijsstabiliteit breder had moeten worden gedefinieerd. Misschien wel, maar hij moet niet suggereren dat iedereen gefaald heeft omdat het gangbare inflatiebegrip een andere is dan die hij zou willen hanteren.
Enkele slordigheden:
ad 1
BNP is niet gelijk aan het BBP. Binnenlands en Nationaal zijn verschillende begrippen. Het verschil zit ‘m in de uitgaven van Nederlanders in het buitenland en buitenlanders in Nederland. Basisbegrippen uit de Nationale Rekeningen!
ad 2
In Nederland zijn de lonen niet aan de CPI gekoppeld. Al decennia niet meer. In sommige landen, zoals België, bestaat dat systeem nog wel.
ad 3
De Bankwet uit 1948 is in 1998 herzien (wat verderop in het artikel wel staat). Uiteraard is het monetaire beleid sinds 1999 een zaak van het ESCB, het Europees Stelsel van Centrale Banken.
ad 4
De term dekkingspercentage wordt normaliter gebruikt in de context van pensioenen. Maar we hoeven geen semantische discussie te voeren.
ad 6
liquiditeit is de beschikbaarheid van geld. De geldhoeveelheid is een ander begrip en bevat ook middelen die minder liquide zijn, zoals termijndeposito’s. Geldhoeveelheidsbeleid werkt uitsluitend als de omloopsnelheid van het geld constant is, zoals in de tijd van Zijlstra. Nu is de omloopsnelheid niet meer constant a.g.v. o.a. financiële innovaties en internationalisering van reserves.
ad 8
Ik zou zeggen 100/8=12.5, dus een multiplicator van 12.5. Misschien bedoel je hetzelfde, maar de conventie in de wiskunde is een andere.
ad 9
De HICP is niet alleen een Europese inflatiemaatstaf. Het is een inflatiemaatstaf die in veel (Europese) landen gebruikt wordt en is qua concept goed vergelijkbaar met de CPI. In Nederland wordt ook een HICP bijgehouden door het CBS. Er zijn wat verschillen met de CPI, met name m.b.t. het ‘mandje’. Dit is om de HICP internationaal vergelijkbaar te maken (HARMONISED Index of Consumer Prices). En, ja, er bestaat ook een Europees aggregaat van de HICP.
ad 10
Het Van Dale zegt anno 1997 iets anders dan in 1976: Inflatie is
“waardevermindering van het geld, met name door de zogenaamde loon-en-prijsspiraal”
Is inderdaad beter!
ad 11
De ECB heeft deze definitie daarna nog enigszins gepreciseerd: “The ECB aims at inflation rates of below, but close to, 2% over the medium term.” (www.ecb.int, hoofdpagina). De toevoeging is ‘close to’.
“Wat er fout is gegaan”:
De woningprijzen zijn inderdaad geen onderdeel van de CPI of de HICP. Daarvoor zijn goede redenen, al zijn het geen definities die in steen zijn gehouwen. De wettelijke taak van DNB / het ESCB heeft natuurlijk betrekking op de gangbare definitie van prijsstabiliteit. Daarin zitten tot op heden uitsluitend consumptieprijzen en geen huizenprijzen, kunstprijzen, aandelenkoersen etc.
De Nederlandse staat is niet vertegenwoordigd in DNB. Ze zitten niet in de Directie oid. Wel is het enige aandeel van DNB NV in handen van het Ministerie van Financiën.
Het functioneren van DNB m.b.t. prijsstabiliteit is makkelijk door iedereen te controleren door de CBS inflatiereeksen te bekijken. Openbare informatie!
Veel mensen zitten nog in de ontkenningsfase.
Ben zelf werkzaam in de vastgoedbranche en kan je een ding vertellen de huizenprijzen gaan verder dalen.Het plan van Van der Laan stelt niets voor en is een leuk PR verhaal om de bevolking stil te houden. Bijna alle onafhankelijke experts zijn het eens over het feit dat de prijzen gaan dalen.let wel onafhankelijke experts dus geen belanghebbende zoals NVM Ger Hukker, VEH ofzo.De vraag is alleen hoeveel ze dalen. En dat is geen doemdenken, dit zijn feiten. Het is een gezonde reset van de economie /huizenmarkt. Goed voor de huizenmarkt, slecht voor sommige huizenbezitters.
Deze zeepbel instand houden zou het domste zijn wat de overheid kan doen.Waarschijnlijk doet de overheid dit niet omdat zij dit simpel weg niet kunnen betalen. De huizenmarkt zeepbel zal hoe dan ook leeglopen, beter nu met 25% dan het doorschuiven naar de volgende generatie en dan met een daling van 50% of meer. Denk aan de bevolkingskrimp en het leeglopen van de steden, ouderen gaan naar het platteland.Er is in het verleden te veel geld uitgeleend aan mensen die eigenlijk te weinig inkomsten hebben om een eigenhuis te kunnen bezitten en de hypotheek niet terug kunnen betalen. Met dank aan Bush.Banken en overheden zien nu dit risico en gaan minder kredietverstrekken en goed naar de risico´s kijken.
(Achter de schermen worden de plannen van het AFM reeds door de banken uitgevoerd).De balansen van de banken zijn zo slecht dat zij weinig geld uit kunnen lenen.
Kortom als je minder geld kan lenen, moet je een goedkoper huis kopen. En dan zijn er twee opties of de huizenmarkt zit muurvast of de prijzen dalen. De economie loopt fors terug en de werkloosheid loopt fors op. Wordt wakker en trek zelf een realistische conclusie…….
@Woger (31)
Als je een aantal zaken optelt zie je dat het CBS de boel zit op te lichten.
Ik heb heel even geen bron bij de hand, maar als je kijkt naar de geldhoeveelheid (M3) dan zie je dat er de laatste 10 jaar gigantisch is bijgedrukt. Kijk vervolgens naar hoe aandeel- en huizenprijzen gestegen zijn en je ziet duidelijk dat daar een deel inflatie is ingedoken. Bovendien zijn ook veel dagelijkse uitgaven de laatste 10 jaar aanzienlijk gestegen. Kijk bijvoorbeeld maar wat een frietje je kostte ten tijd van de gulden.
Als het CBS dan ieder jaar gaat zeggen dat de inflatie rond de 2-3 procent zit dan weet je dat er niets van klopt. Het dubbele is eerder plausibel.
@Woger(31):
CBS en Michiel Vergeer zijn nog grotere leugenaars dan NVM, het Ministry of Truth van Orwell is er niks bij.
Vrijwel alle cijfers worden gemanipuleerd op zo’n manier dat het politiek zo mooi mogelijk uitkomt. Dus lage inflatie, lage werkeloosheid, kleine inkomens verschillen, en een gestage stabiele groei van de welvaart voor iedereen. Er is bijna geen land waar de manipulatie zo brutaal is als in Nederland, ze halen hier truken uit die zelfs de VS nog niet gebruikt.
Er zijn allerlei redenen waarom de huizenmarkt cijfers waardeloos zijn (meeste gelden zowel voor CBS als NVM) maar het voert te ver om daar hier op in te gaan. Het komt erop neer dat het steeds over heel andere huizen gaat, en dat het daarom niks zegt over de werkelijke prijsstijging (of prijsdaling, want bij klappen van de bubbel zal de daling ook gemaskeerd worden hierdoor).
@Bouke (33)
Leg eens uit hoe een loon-prijsspiraal werkt en voor inflatie zorgt onder een constante geldhoeveelheid?
@Bouke
Ben jij per ongeluk op de een of andere manier betrokken bij de overheid?
@Bouke(33):
goede punten, ik was een beetje te lui om het allemaal te checken 😉 Ik denk dat het meeste de strekking van het verhaal niet beinvloed maar het is wel slordig. Wat ik wel belangrijk vind is dat DNB de laatste tien jaar vrijwel geen mogelijkheid meer heeft voor monetair beleid, of het moest zijn regels voor hypotheken (die in de praktijk eerder door de politiek worden bepaald).
Het is nu – helaas – 99% ECB beleid. De ECB heeft nog in geen enkel jaar zijn eigen inflatie/geldgroei doelstellingen gerealiseerd, het wordt jaar op jaar riant overschreden. Net als bij de FED, BOE etc. – dat ‘inflatie’ verhaal is weinig meer dan een smokescreen voor goedgelovige burgers, ondertussen zetten ze de geldpers gewoon op (bijna) maximaal.
Overigens ben ik van mening dat DNB wel degelijk sterk door de politiek beinvloed wordt (vooral om niks te doen waar het wél zou moeten) en de inflatiecijfers van CBS, ach … je kunt net zo goed Alice in Wonderland raadplegen.
@Niek en M
Ik denk dat jullie een beetje veel (amerikaanse) films gekeken hebben. Als het CBS zijn eigen cijfers zou manipuleren, dan zou dat al lang uitgelekt zijn. Er werken heel veel onderzoekers, die rete trots zijn op hun werk en direct zouden opstappen als hun werk niet serieus genomen zou worden.
Daarnaast zie ik het nut er ook niet van in om de cijfers te manipuleren. Er zijn voor de meeste cijfers genoeg redenen om ze eenvoudig zelf te controleren.
@Woger(40):
ik zeg niet dat ze de cijfers zelf manipuleren (de bulk is trouwens helemaal NIET openbaar, dus controleren is vaak onmogelijk). Ze manipuleren met statistiek. There are lies, damned lies and statistics. En het CBS is dan m.i. nog een categorie erger.
@Woger (40)
Ik denk dat jij zelf te weinig nadenkt. Er zijn zat redenen voor een overheid om inflatiecijfers omlaag te manipuleren. Bijvboorbeeld:
1. Inflatie is verkapte belasting. Hoe hoger de inflatie, hoe sneller het volk ontevreden wordt.
2. De overheid wordt afgerekend op economische groei, die weer in euro’s wordt gemeten. Hoe meer euro’s jij “ongezien” in omloop weet te brengen, hoe hoger de gemeten economische groei (die dan niet werkelijk heeft plaatsgevonden).
En een onderzoeker vind het ook wel leuk om naar een target toe te werken als zijn baas daar blij van wordt.
Als je nog wat meer wil lezen kan je eens beginnen bij (even snel):
schadow stats
mises
Als je niet snapt dat verborgen inflatie erg prettig voor een overheid is moet je echt nog even nadenken.
@Woger
Er werken heel veel onderzoekers, die rete trots zijn op hun werk en direct zouden opstappen als hun werk niet serieus genomen zou worden.
Onderzoeker Professor Piet (Eicholz) al voorbij zien komen op deze site? Is dat ook zo’n rete trotse man die direct zou opstappen als zijn faculteit (of hijzelf) onzin zou verkopen?
Eicholz wordt niet betaald door de overheid, maar door de vastgoedboeren. De mensen bij het CBS krijgen gewoon maandelijks hun loon van het CBS.
Ik ben het er overigens wel mee eens dat externe partijen de cijfers van het CBS zo interpreteren en gebruiken zodat ze het best in hun straatje passen.
@Woger
In je eerder comment had je het nog over de onderzoekers zelf die zouden opstappen. Nu gaat het om wie ze betaalt.
Dan kom je er vanzelf op uit dat als de overheid de onderzoekers betaalt en er tevens baat bij heeft de statistieken omlaag te manipuleren, de onderzoekers dat zullen doen.
En geloof ons nou maar, dat doen ze.
@Woger
M3 is de beste indicator voor het geld in omloop en de inflatie.
Denk je dat het dan toeval is dat de federal reserve enkele jaren terug heeft besloten dat cijfer niet meer te publiceren, terwijl er een gigantische inflatie op de huizen- en aandelenmarkt aan de gang was?
@Woger
En hier hoor je het uit de mond van Geitner himself.
@M 44
Wat ik bedoel te zeggen is dat eicholz wordt betaald en op zijn leerstoel is neergezet door de vastgoedboeren. Als hij niet meelult met de vastgoedsector zal hij zijn leerstoel snel moeten opgeven.
Dan heb je het dus over een persoon, die “corrupt” is.
Bij het CBS gaat het om tientallen onderzoekers en medewerkers. Je krijgt het dan niet voor elkaar als overheid om ze allemaal “corrupt” te laten worden.
Wat denk je, wat er gaat gebeuren als een van die onderzoekers naar de media stapt en blijkt dat de gegevens van het CBS niet zouden kloppen? Op die cijfers draait de halve economie.
Daarnaast heb ik het niet over de fed. Banken hebben bewezen onbetrouwbaar te zijn en dat is ook algemeen bekend.
Triest om te constateren dat er nog mensen zijn die het CBS vertrouwen. Zijn jullie soms vergeten hoe zij wonderbaarlijk genoeg op een economische daling van 0% uitkwamen, 2 kwartalen achter elkaar. Dit terwijl de rest van Nederland al wist dat de economie kromp. En het CBS toen het “politiek gewenst” was, met terugwerkende kracht alsnog een daling constateerde….
http://www.elsevier.nl/web/10223500/Nieuws/Economie/CBS-Grootste-economische-krimp-sinds-jaren-tachtig.htm
@Woger (48)
Door van “bovenaf” allerlei regeltjes op te leggen en te bepalen waar de focus ligt kunnen statistieken ook gemanipuleerd worden.
En je hebt zelf vast ook wel eens nagedacht over of het “gemiddelde” altijd een betrouwbare maat is, of hoeveel informatie je uit één statistiek kunt halen.
Dan heb je snel genoeg door dat er met statistieken gemakkelijk te spelen is en dat het niet openlijk gezegd hoeft te worden als er gemanipuleerd wordt.
Een groot deel van de onderzoeker doet dus gewoon zijn werk zoals het “hoort” zonder verder te kijken.
En naar buiten stappen heeft weinig zin als er nooit hardop gezegd is dat er gemanipuleerd wordt. Een dergelijk bewijs leveren op basis van statistiek kan je in de rechtbank echt vergeten.
Kijk maar eens naar de O.J. Simpson zaak; daar snapte ook niemand in de rechtszaal iets van de “statistiek” die als bewijs gebruikt werd.
@Woger
Zie (50).
Fijne hardwerkende slimme jongens dat CBS, of niet? Goudeerlijk en hebben precies door hoe het zit.
Thnx Oger en Okkie, waar jullie het over hebben is liquiditeit. Gebrek aan liquiditeit is niet hetzelfde als failliet. Maar als de uitstaande leningen niet, bv., verkocht kunnen worden voor de boekwaarde (leners hoeven niet perse af te lossen) omdat de leningen in een speculatieve luchtbel zitten, gaat het fout. Probleem zit’m niet zozeer in het fractioneel bankieren maar in het speculeren/frauderen/pyramidespelen.
Wbt het zelf nadenken ben ik het helemaal eens. Maar tot een paar jaar geleden waren er weinig (geen) tegengeluiden. Collega’s, famillie, buren, de overhed, iedereen verklaarde me voor gek wanneer ik zei dat de huizenprijzen absurd hoog waren en dat ik eeuwig bezig zou zijn met aflossen. “Aflossen??” kreeg ik terug.
Helaas is spaargeld een makkelijke prooi nu de bel barst.
@Bouke
Bedankt voor uw gewaardeerde bijdrage!
@M (38 en 39)
Ik ben wel op een of andere manier bij de overheid betrokken, ja. Maar ik spreek op eigen titel en ergerde me vooral aan de slordigheidjes. En daarbij, als iemand de discussie over het verruimen van de reikwijdte van de CPI/HICP aangezwengelt, dan vind ik dat heel nuttig. Maar om iedereen af te rekenen tegen een (nog?) niet gangbare definitie van prijsstabiliteit, vind ik te ver gaan.
Een loon-prijsspiraal in een wereld met een constante geldhoeveelheid. Tja, die wordt op een zeker moment natuurlijk in de kiem gesmoord; de omloopsnelheid van het geld kan niet blijven toenemen. Overigens denk ik dat zo’n spiraal nog behoorlijk lang kan gaan voordat de beperkte geldhoeveelheid echt een bindende restrictie wordt.
Gerelateerd: een bubblemarkt kan ook bij een beperkte geldhoeveelheid nog altijd ontstaan. Relatieve prijzen kunnen ook dan sterk uiteen gaan lopen, zeker als bepaalde prijzen worden gestimuleerd (huizenprijzen door hypotheekrenteaftrek, aandelenkoersen (en kunstprijzen) doordat koerswinsten onbelast zijn.)
Er worden vake cijfers achteraf aangepast. Dit komt omdat sommige cijfers die mee genomen moeten worden alleen maar jaarlijks of half jaarlijks beschikbaar komen.
Maar als volgens jullie het CBS corrupt is, wie maakt er dan volgens jullie gebruik van?
@Bouke (55)
Een bubbel kan ook bij een vaste geldhoeveelheid ontstaan, zeker.
Dat gaat dan wel ten koste van een andere markt, en daarom zal de bubbel relatief snel gecorrigeerd worden. Bovendien zal een bubbel dan onder geen enkele voorwaarde de gehele economie kunnen raken bij het instorten.
@Woger (56)
De overheid/centrale bank natuurlijk.
Wie dacht je anders?
Ik gaf je de redenen waarom de overheid graag een verborgen inflatie ziet?
@Woger
En is de overheid corrupt? Zelf zullen ze zeggen van niet. Het meten van inflatie kan op veel manieren en als je maar lang genoeg op een bepaalde manier denkt/meet vindt je dat ook gerechtvaardigd.
De fout ligt in het systeem van fiat geld. Een overheid zal daar zoveel mogelijk zijn voordeel mee willen doen. Dat zit in de mens, iedereen probeert zijn voordeel te doen bij de omstandigheden, iedere partij ook. Zo ook de overheid. Toevallig is het fiat-geldsysteem erg handig voor de overheid, en daar wordt dankbaar gebruik van gemaakt.
Het ligt heel vaak aan het systeem. Deze crisis is een systeemcrisis. Zeggen dat het aan hebzucht of graaien ligt is natuurlijk onzin; dat is net zo dom als een vliegtuigcrash wijten aan de zwaartekracht. De zwaartekracht en hebzucht zijn er altijd, je moet het systeem alleen zo ontwerpen dat ze er geen vat op krijgen.
Een fiat geld systeem is niet zo ontworpen, dat blijkt wel.
@M
Ik ben het met je eens dat het om een systeemcrisis gaat. Sterker nog, ik ben het eens met de meeste van je ideeën.
Helaas ga ik niet mee met je paranoia tegen het CBS/overheid.
hmm.. paranoia tegen de overheid overigens wel 😉
@Woger
Denk er nog maar eens over na, verdiep je er een beetje in. Maak eens een rekensommetje.
De heer in het artikel zegt het eigenlijk ook al een beetje hoor:
Wanneer de CPI met 4% stijgt , gaan de lonen ook met ongeveer 4% omhoog. Voor de regering was het van het grootste belang de lonen t.o.v. het buitenland laag te houden. De prijzen van huizen, aandelen, kunst enz. zitten er niet in.
Hoe denk je dat dat komt? Zouden al die huizen hebben geprotesteerd? En stonden de aandelen en schilderijen ook te schreeuwen toen ze in de CPI opgenomen dreigden te worden?
Duidelijkere manipulatie kan je bijna niet krijgen hoor.
Plus natuurlijk de reactie van CBS (50).
Er werd overal al van een recessie gesproken, maar de overheid wakker slecht nieuws liever niet aan. Denk je echt dat het CBS objectief op die 0% uit kwam? Dat geloof staat je natuurlijk vrij…
@M
Natuurlijk is er wel enige politieke invloed. Er is veel voor te zeggen om ook de woonlasten mee te nemen. En ja qua huizenprijzen geldt zeker een hyperinflatie. Maar dat heeft veel meer met speculatie te maken, dan met echte inflatie omdat de bouwkosten en lonen helemaal niet zo zijn gestegen.
Als de inflatiecijfers echt totaal niet zouden kloppen dan zou zeker een van de vele belangengroepen die ons land rijk is aan de bel hebben getrokken.
De waarde van aandelen, etc vallen er volgens mij buiten, omdat het geen consumptiegoederen zijn. Wellicht dat daarom de huizen er ook uit zijn gelaten, maar voor mij is een huis ook gewoon een consumptiegoed.
Er is in de economie vaak sprake van een evenwicht. Als de ECB niet meer geloofwaardig is in zijn inflatietarget dan zullen investeerders zich gaan richten op andere regio’s. Als de FED te veel bijdrukt wil niemand meer staatsobligaties kopen en stijgt de rente, waardoor ze hun eigen graf graven.
Uiteindelijk bepaalt de markt wat er gebeurt, de overheid kan hooguit wat bijsturen. En dat is de reden dat ons systeem wel stabiel is. Discipline en transparantie worden door marktwerking afgedwongen. Je ziet nu al dat de VS met zijn stresstest de banken steunt. Investeerders willen geen onzekerheid. Natuurlijk zal ook deze test niet helemaal kloppen, maar als het totaal onjuist was dan zou daarna toch niemand de VS nog geloven, wat hebben ze daar nu zelf aan?
Als de EU en de VS er een potje van maken dan staat Azië klaar om het stokje over te nemen.
Oei, de uitleg op die website (http://www.wehopenerhetbestevan.nl/) onder ‘E. Hoe schept een bank geld?’ slaat de plank op een aantal belangrijke punten mis:
– Bij een verplichte reserve ratio van 8% kan een bank van elke €100 die ze van spaarders ontvangt, slechts €92 uitlenen (en niet €1.150). Een bank kan zelf geen bankbiljetten drukken (ook niet in girale of elektronische vorm). De creatie van geld komt omdat je zowel de €92 uitgeleend geld als de volledige €100 spaartegoed als geld telt.
– Pas als deze €92 weer opnieuw op een bankrekening wordt gezet, kan er weer een beetje meer geld uitgeleend worden: 92% van €92 = €84,64.
– Pas als deze €84,64 weer opnieuw op een bankrekening wordt gezet, kan er weer een beetje meer geld uitgeleend worden: 92% van €84,64 = €77,87.
– Als dit proces oneindig vaak doorgaat, krijg je inderdaad €1.150 nieuw uitgeleend geld (€92 + €84,64 + €77,87 + … = €1.150, de limiet van een meetkundige reeks). Dit is het effect van de money multiplier. Het is onafhankelijk van het gebruik van computers of bankbiljetten; je had dit ook kunnen doen in een economie waar goud als geld wordt gebruikt.
– Zelfs als dit uitlenen-en-weer-op-een-spaarrekening-zetten allemaal bij één bank gebeurd, dan heeft die bank aan het einde op zijn balans staan:
Activa:
uitgeleend geld: €1.150
geld in kas: €100
Passiva:
schuld aan spaarders: €1.250
– Het is dus beslist NIET zo dat een bank 11,5 maal rente ontvangt en maar één keer rente betaalt: ze ontvangt rente over €1.150, geen rente over de €100 en betaalt rente over €1.250.
Het systeem kent inderdaad het risico van een bank run, en ook is het zo dat commerciële banken op deze manier geld kunnen ‘maken’, maar niet oneindig veel. Bovendien zijn er nog een aantal andere factoren die ervoor zullen zorgen dat de theoretische multiplier van 12,5 niet gehaald wordt niet de praktijk.
Voor verdere uitleg verwijs ik door naar http://en.wikipedia.org/wiki/Fractional-reserve_banking.
Dit even los van een goed punt in het betoog: dat huizenprijzen e.d. niet in de CPI worden meegenomen.
Ja Bram,
Het door ieder aluhoedje in deze wereld aanbeden youtube spotje “Money as debt” heeft meer kapotgemaakt dan je lief is.
Zelfs bij doctorandussen als P. van Loenen. Trouwens, doctorandus in wat?
Mensen die echt iets van deze kredietcrisis wensen te begrijpen, raad ik aan de naam “Satyajit Das” in Google in te typen.
Ik heb er zelf namelijk al genoeg over geschreven.
Toch valt er nog genoeg te lachen in deze sombere tijd. Om
mensen die beweren dat de gestegen prijzen van schilderijen in het inflatiecijfer zouden moeten worden opgenomen.
Als doodgaan niet zo’n ongezonde bezigheid was geweest, zou ik echt sterven van het lachen!
En
En?
Ik heb echt geen flauw idee wat ik verder nog wilde zeggen.
Niets eigenlijk, ‘t is niet meer dan een typefout.