Bernanke vs. de deflatiespiraal

Deflatie heeft ook leuke kanten, zegt Philip Marey, econoom bij Rabobank. ‘Een biertje op een terras wordt goedkoper, dat is natuurlijk prettig. En ook spaarders kunnen bij deflatie steeds meer kopen voor hun geld. Maar voor de economie als geheel zijn de gevolgen negatief.’

Het grootste gevaar zijn de schulden. Die worden bij deflatie relatief steeds meer waard – deflatie betekent namelijk ook dat de lonen omlaag zullen gaan. ‘En dat betekent dat huizenkopers hun verplichtingen niet meer kunnen nakomen’, zegt Marey, ‘wat resulteert in meer problemen bij de banken en dat kunnen we op dit moment echt niet gebruiken.’

Amerikaanse beleggers in obligaties houden serieus rekening met een daling van de prijzen, bleek deze week. Marey heeft nog goede hoop dat president Ben Bernanke van de centrale Amerikaanse banken het deflatiespook kan verjagen. ‘Als de recessie niet langer duurt dan vier kwartalen dan kunnen de VS het net vermijden.’

Eric Mecking, die in 2005 het boek Deflatie in aantocht schreef, is minder optimistisch. ‘Er is al sprake van monetaire deflatie. De geldhoeveelheid is door de kredietcrisis gekrompen. Dit zal op termijn onherroepelijk leiden tot een daling van de prijzen.’

Mecking verwacht dan dezelfde toestanden als in Japan in de jaren negentig, om te beginnen in de VS en later ook in Europa. ‘Japanners gaven niets meer uit, omdat ze wisten dat in de toekomst alles goedkoper werd, en gingen sparen. ’

Mecking vreest vooral een daling van de huizenprijs. ‘Als die met tientallen procenten daalt, zit je als huizenbezitter echt met een probleem. Japanners die op het hoogtepunt van de markt een huis hadden gekocht, konden niet meer verhuizen. Hun huis was hun gevangenis, werd gezegd.’

‘Stel: je hebt een hypotheek van drie ton en de huizenprijzen dalen met 30 procent. Je kunt dan alleen verhuizen als je die 30 procent, 90 duizend euro, bijlegt. De bank zal een nieuw huis niet financieren als jij nog een restschuld hebt op je oude huis.’ Een daling van de huizenprijs zal ook een sterk psychologisch effect hebben, denkt Mecking. ‘Mensen blijven eten en drinken, maar ze gaan niet meer naar het restaurant. ’

Marey denkt dat Bernanke deze situatie nog kan afwenden. ‘Hij is in de jaren negentig vaak in Japan geweest en weet dus hoe het niet moet. Hij weet dat hij snel moet ingrijpen, want als je eenmaal in de deflatiespiraal terecht komt, ben je eigenlijk al te laat.’

bron: de Volkskrant