In het regeerakkoord staat geen woord over bankregulering. Aan de bedragen kan het niet liggen. Sinds 2008 is er 100 miljard euro bijgedrukt en gefourneerd aan banken en verzekeraars en werd er 200 miljard euro aan kredieten gegarandeerd.
Sindsdien is in de financiële sector in essentie niets ander gebeurd dan het veranderen van de boekhoudregels. Het regeerakkoord vraagt zich niet af of geld bijdrukken (door de Europese Centrale Bank (ECB), waarover straks meer) een goede maatregel is en al helemaal niet hoe het in de toekomst vermeden kan worden. Het bezuinigen van 18 miljard heeft geen enkele betekenis voor de oplossing van de bankencrisis.
Dikwijls wordt de overheid nagegeven een ineenstorting van de banken (en daarmee van de economie) te hebben voorkomen. Daar zit in zoverre iets in dat de overheid in 2008 voor de keus stond: óf banken failliet laten gaan óf geld bijdrukken. Geld bijdrukken klinkt wat kort door de bocht, en het zit ook net wat ingewikkelder. Niet de Nederlandse overheid drukt geld bij maar de ECB. De ECB leent dit aan banken tegen één procent rente. Banken lenen dit geld weer aan overheden tegen vier tot negen procent. De banken hebben hiermee, in de woorden van econoom Willem Buiter, een geldmachine cadeau gekregen.
Dat alle geld ontstaat door een gelijktijdige toename van de schulden geldt niet alleen voor de ECB. Het geldt ook voor gewone banken. Als een bank een hypotheek verstrekt, dan drukt het geld bij. Dat geld verlaat de bank als schuld. En als een krediet verstrekt wordt, dan gebeurt dat met bijgedrukt geld, waardoor de geldhoeveelheid groter wordt. De overheid stimuleert dit door hypotheekrenteaftrek en renteaftrek van winstbelasting.
Geldcreatie en schuldcreatie gaan hand in hand. De kredietcrisis is het gevolg van een explosie van schulden maar daarmee dus ook van de geldhoeveelheid. Hierdoor zijn de prijzen van goederen gestegen (inflatie), maar ook de prijzen van huizen en aandelen, die voor het overgrote deel met schuld worden gefinancierd. Die lijken dan veel waard, maar dat is deels verkapte inflatie. De gestegen huizen- en aandelenprijzen flatteerden zo de bankbalansen.
Over schuld moet ook rente betaald worden, waardoor de schuld toeneemt. Tegelijkertijd wordt de geldhoeveelheid niet groter, die blijft gelijk. De consequentie is dat de al het geld dat er is (de totale geldhoeveelheid) kleiner is dan het bedrag dat openstaat aan schulden. Het gevolg is dat er simpelweg niet genoeg geld is om alle schulden af te betalen. Meer geld bijdrukken is geen optie, want dat vergroot de schulden weer (en door de rente nog meer).
Faillissementen zijn in het geldsysteem ingebouwd. Een failliete bakker op de hoek is vaak een persoonlijke tragedie, maar uit maatschappelijk oogpunt niet zo erg. Echter, als er genoeg bakkers failliet gaan, dan gaan de banken ( bij wie de bakker een schuld heeft die hij niet kan afbetalen) failliet.
Banken zijn zeer wankel, omdat ze weinig eigen vermogen hebben. Enkele wanbetalingen is al genoeg om ze in de problemen te brengen. ING heeft bezittingen ter waarde van 1.200 miljard euro. Tegelijkertijd bracht het verlies op de zogenaamde Alt-A hypotheken (risicovolle hypotheken, waar de staat zich in 2008 garant voor heeft gesteld) van 10 miljard deze bank al in de problemen. Waarom? Omdat van die 1.200 miljard 35 miljard eigen vermogen is, en de rest geleend. Als drieënhalf van zulke hypotheekpakketten net zo in waarde dalen als de Alt-A hypotheken, kan ING al niet meer aan zijn verplichtingen voldoen. Dit alles overigens onder de veronderstelling dat die 1.200 miljard niet geflatteerd is.
Geld bijdrukken is een korte termijn-oplossing, het lost uiteindelijk niets op. Het verplaatst alleen schulden van de private sector naar de overheid. En omdat de geldhoeveelheid vergroot wordt, kan er (hyper)inflatie ontstaan.
Er zal een ander geldsysteem moeten komen, of in ieder geval zullen de schulden moeten worden verminderd. Concrete maatregelen zijn het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek (inmiddels een kostenpost van 15 miljard euro), het verhogen van kapitaaleisen voor banken waardoor ze minder kunnen lenen, het afschaffen van renteaftrek van de winstbelasting, het voorkomen dat private equity en hedge funds met geleend geld speculeren, het ontmoedigen van schuld gefinancierd beleggen door een BTW op financiële transacties (Tobintaks). Een andere goede maatregel zou zijn dat banken pas bonussen en dividend mogen uitkeren als alle schulden aan spaarders zijn afgelost (winstinhouding).
Het is de vraag of het overheden en toezichthouders lukt om de schuldenberg op ordentelijke wijze af te wikkelen. Er wordt nu iets aan bankregulering gedaan door het zogenaamde Basel 3-akkoord. Dat is op zichzelf positief, maar de maatregelen zijn uitgesteld tot 2019 en het werkelijke probleem (een gelijktijdige explosie in schulden, geldhoeveelheid en aandelen- en huizenprijzen) wordt er niet door opgelost. Juist van regeringspartijen die zich laten voorstaan op deugdelijk financieel beleid had véél meer mogen worden verwacht.
David Hollanders, econoom verbonden aan de Universiteit van Tilburg en Jasper Laros, politicoloog
bron: Trouw
Loading ...
Nationale schulden zijn er niet om af te lossen. Een wijdverspreid misverstand.
Het Enron principe, het zich niets aantrekken van schulden, virtuele assets , en alleen het goede nieuws brengen, totdat het barst.
Als werktuigboukundige wil ik me niet al te veel mengen in een politiek-economische discussie. Al was het maar omdat heel dat vakgebied stinkt naar corruptie. Als men niet simpel de spelregels kan uitleggen, zoals die er ook zijn in de wiskunde en natuurkunde, dan komt dat niet omdat ik gek ben, maar omdat hier bepaalde mensen heel veel beter van worden. Na het lezen van dit stukje moest ik meteen aan een film denken die ik een tijd geleden heb gezien. Voor mij is de film wel verhelderend geweest.
http://video.google.com/videoplay?docid=915643024925961431#
Bravo !
Nadenkende mensen die Keynes los kunnen laten en ook nog eens de discussie aandurven.
Concrete maatregelen zijn het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek (inmiddels een kostenpost van 15 miljard euro
Dit is overigens voor Juan de eerste erkenning dat de NL hypotheekschuld wel eens méér dan die 600 miljard zou kunnen zijn, immers uit onze berekeningen (piep de clown en Juan) volgt:
– bij 1000 miljard Hypotheekschuld is (volle HRA) de kostenpost voor de schuldsubsidie HRA 16 miljard
– bij 600 miljard is de kostenpost voor de schuldsubsidie HRA 10 miljard
http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/15-10-2010/zeepbel-in-ierse-vastgoedsector-was-twee-of-driemaal-zo-groot-als-de-amerikaanse/#comment-53751
http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/15-10-2010/zeepbel-in-ierse-vastgoedsector-was-twee-of-driemaal-zo-groot-als-de-amerikaanse/#comment-53774
Werken bij DNB is werken aan vertrouwen. aldus het motto van DNB.
Met de 5 vragen van Juan en de constatering op http://www.mejudice.nl dat er een gat van 40-100 miljard hypotheekschuld in één document zit, is hier nog wel het nodige te doen 🙂
Maar wellicht vergist Juan zich, en is het allemaal eenvoudig verklaarbaar. Wel jammer dat DNB daar dan inmiddels meer dan 6 weken over doet.
We wachten het werken aan vertrouwen in spanning af want Juan is zijn Geduld kwijt 🙂
@3 Dank voor het bericht en de link. Nogmaals een bevestiging wat hier al jaren wordt beweerd: corruptie, manipulatie, uitbuiting, misbruik enz. Machtshebbers zijn alleen uit op eigen gewin.
Gelukkig gaan de ogen bij steeds meer mensen open, hoewel dat mijns inziens een (te) kleine minderheid is. Misschien gaat ooit de macht van het getal (het volk) gelden maar eerst moet men het besef krijgen dat mensen gebruiksvoorwerpen zijn voor enkelingen.
@dalen
Transparantie helpt om afwegingen zuiver te krijgen.
Bij gebrek aan transparantie is humor een heel krachtig middel 🙂
@admin
Gracias, prima filmfragment.
Bij medudejice kennen ze het verschil tussen D/Cr misschien nog niet? Je tart ze door je vragen, maar inmiddels x onderwerpen verder hoopt men dat het onderwerp doodbloedt.
Dit stukje film is onderdeel van onderstaande “kijker aan zet ” van rtlz
http://www.rtl.nl/components/financien/rtlz/miMedia/2010/week41/vr_1320_kaz_totaal.avi_plain.xml
Ik stel voor dat het salaris van de ING’er terug gaat naar 45K zonder bonus.
Er is vraag te weinig? Inderdaad als de spulletjes bij mij gratis (=schuld) op de stoep worden gegooid is het makkelijk naar binnen sjouwen.
Gelukkig gaan de ogen bij steeds meer mensen open, hoewel dat mijns inziens een (te) kleine minderheid is.
ik merk bij de hbo/acadeem stelletjes van 30+ dat het erg in is om huizen van > 400K te kopen.
filmpje nog een keer bekeken. Zeldzaam arrogant kereltje van ING, geen enkele reflexie en gevoel voor verhoudingen.
“Over schuld moet ook rente betaald worden, waardoor de schuld toeneemt. Tegelijkertijd wordt de geldhoeveelheid niet groter, die blijft gelijk. De consequentie is dat al het geld dat er is (de totale geldhoeveelheid) kleiner is dan het bedrag dat openstaat aan schulden. Het gevolg is dat er simpelweg niet genoeg geld is om alle schulden af te betalen.Meer geld bijdrukken is geen optie, want dat vergroot de schulden weer (en door de rente nog meer).”
Ah, daar is ie weer: de rente als oorzaak van een gebrek aan liquiditeit en noodzaak voor continue schuldgroei. Sinds Zeitgeist een populaire opvatting, maar m.i. wel een onjuiste.
Geld is een bepaalde hoeveelheid liquiditeit die als tussenschakel functioneert bij de ruil van goederen en diensten. Tijdens die ruil ontstaat inkomen. Loon is zo’n vorm van inkomen, net als winst of rente. Net zomin als dat er net zoveel geld in omloop hoeft te zijn als er aan loon wordt betaald of aan aan winst wordt behaald in een bepaalde periode, is er een 1 op 1 relatie tussen het bedrag dat aan rente wordt betaald en de hoeveelheid ruilmiddel. Die hoeveelheid circuleert namelijk.
Een enkele euro kan daardoor, afhankelijk van de omloopsnelheid, bij talloze transacties betrokken zijn. En dan weer doorrollen naar de volgende.
@ 12″ik merk bij de hbo/acadeem stelletjes van 30+ dat het erg in is om huizen van > 400K te kopen.”
Een hbo / universitaire opleiding is derhalve geen garantie dat men nuchter kan denken.
Begreep ook dat dit de categorie is die, waarschijnlijk i.v.m. hoge werkdruk, het meest aan de cocaïne zit.
http://www.arboportaal.nl/gezondheidsmanagement/dossiers/drugs-en-medicijnen/drugs-en-medicijnen
Die ING-medewerker snapt het niet helemaal. Zal wel een NL HBO/Ac opleiding (value-system) genoten hebben.
Intellectuele inteelt op polder niveau.
http://www.project-syndicate.org/commentary/roubini30/English
2 vragen aan jullie allen…
Hoe begin ik mijn eigen bank ? Ik geloof namelijk heel erg in het systeem: ik-leen-geld-bij-jou-en-leen-het-met-winst-terug-aan-jou.
Daar kan ik wel een economie op bouwen, maar op dit moment sta ik een beetje aan de verkeerde kant.
Vraagje twee…
Hoe begin je een parkeergarage in/bij het centrum van Amsterdam ?
Ook een perfect economisch model, betonnen stapelgebouw, weinig onderhoud…
En 5 euries per uur vragen.
@16 Buddy
Nice artikeltje. Mooi zo als Roubini kort en krachtig de stand van zaken en dilemma’s neerzet.
@17 Risp
Monopoliseer 1) de uitgifte van geld en 2) de uitgifte van grond.
Derivatenfraude ?
http://www.youtube.com/watch?v=1j2esw2B8TI
…”De ECB leent dit aan banken tegen één procent rente. Banken lenen dit geld weer aan overheden tegen vier tot negen procent.”…
Als bank zijnde heb ik maar één klant nodig… De Nederlandse overheid.
Ik leen geld bij het ECB voor 1 % en leen dat door aan de Nederlandse overheid voor 4 % ?
Bank Risp krijgt geen loketten, dus geen vervelende klanten…
Met dat klant-is-koning-geouwehoer.
1 klant, de Nederlandse overheid.
Gewoon vanuit me huiskamer, op me laptoppie.
Geld verdienen in me onderbroek (als ik wil).
@21:
De werkelijke reden dat je graag een bank wil beginnen is natuurlijk dat je geld kan maken. zomaar… En die rente en aflossing, die mag je gewoon houden. Daarom wil je ook wel meer klanten hebben.
Die ING-medewerker snapt het niet helemaal. Zal wel een NL HBO/Ac opleiding (value-system) genoten hebben.
Intellectuele inteelt op polder niveau.
Linkedin profiel bekijken? maar ik schat van Internationale Bedrijfskunde Maastricht maximaal of nog erger, iets met rechten.
19.Dawn.
Met de uitgifte van grond heb je één probleem… je krijgt te maken met gemeenten.
En gemeenten en instanties worden, door deze economische tijden, steeds minder economisch stabiel.
En als ik door deze instabiliteit, als bank zijnde, weer zelf instabiel wordt…
Dan moet ik weer nog meer geld bij het ECB gaan lenen… om dat weer door te lenen aan U.
En dat terwijl U helemaal niet economisch stabiel bent.
U begrijpt dat we dan een zooitje gaan krijgen.
Eh… misschien is het een idee dat U er een tweede baan bij neemt ?
Zodat U nog meer gaat verdienen, U financieel stabieler wordt, zodat ik meer bij U kan lenen, zodat ik weer meer aan U kan teruglenen.
22.uncle scam:
Eigenlijk wil ik ook geld maken.
Mensen moeten wel begrijpen dat dat hele leen-doorleen-gedoe een hoop moeite is.
En mensen moeten ook begrijpen dat deze economische crisis voor mij, als bank zijnde, ook een hoop stress is.
Maar als ik mijn bank begin hoef ik maar 1 klant, de Nederlandse overheid.
Ik ben alleenstaand, dus met dat geld kom ik wel rond denk ik.
Ik ben persoonlijk ook een beetje lui aangelegd.
Ieder zijn mening hoor… maar persoonlijk vind ik klanten zoooo vervelend.
Klanten….. da’s zooooo jaren tachtig.
Monopoliseer 1) de uitgifte van geld en 2) de uitgifte van grond
tuurlijk en de bouwvakker slaat 2 palen om de hangmat te bevestigen. Gaat iemand nog wat doen na de verlengde vorstverlet?
Een eigen bankje beginnen is niet zo’n gek idee. De familie C&A gingen u voor.
http://www.express.be/joker/nl/platdujour/miljardairs-spelen-eigen-bankje/85149.htm
Lekker kredieten verstrekken aan je familie. Geld creëren 9x zo veel als dat je al had.
Die ING eikel irriteert mij ook mateloos…het lijkt mij tijd voor een nieuwe bankencrisis.
In de VS wordt daar gelukkig weer hard aan gewerkt!
Wat ben ik blij dat ik mijn geld niet meer bij dat soort types heb uitstaan.
Kariz, maar 99.9 heeft dat wel. Gelukkig hebben de meeste mensen schuld, dus ook niets bij ING uitstaan 😉 Maar staan dan weer in het krijt.
http://www.bnr.nl/static/jspx/play.jspx?url=http://streaming.bnr.nl/csStreamingAudio/columns/y2010/m10/d13/kort_20101013.mp3&title=Kees+de+Kort
en deze:
http://www.bnr.nl/static/jspx/play.jspx?url=http://streaming.bnr.nl/csStreamingAudio/columns/y2010/m10/d14/kort_20101014.mp3&titel=Kees de Kort
@28…van het andere forum: voor die 99,9
The difference between those who thrive and all the rest comes down to just a few strategic elements that can, in theory, be adopted by anyone:
• Flexibility in planning and in making substitutions
• Flexibility in making strategic changes
• Keen observation of the operating environment and good trend analysis
• Timely decision-making and strategic positioning
• Holding a realistic view of the world
• Moderate risk tolerance (those who are risk averse tend to do “too little, too late”)
• Willingness to adjust one’s intellectual framework as often as necessary
• Sound judgment
• Clear purpose and strategy
In summary, it is my great conviction that those who (1) understand what is going on, (2)
position themselves well, (3) position themselves early, (4) maintain flexibility, and (5)
exercise good judgment shall not be victims in the maelstrom to come, but rather persevere and emerge victorious. Exactly how long this crisis will last is impossible to say, but what we do during this time will be critical in determining
how we fare in it.
Vergis ik me of zijn er dit weekend ruim 4000 huizen bijgekomen op Funda?
@ 23 adamus
“of nog erger, iets met rechten”
Leg eens uit. Slechte ervaring?
@Sam,
Ja je vergist je. Gisteren 221.994, de hele week al oven de 221.000
Heel goed stuk van Armstrong nu. CORRUPTIE wat ik overal om me heen zie, allemaal corrupte ambtenaren en adviseurs heeft hij het ook over. En bankencrisissen van duizenden jaren eerder, ook door teveel lenen en leverage.
Voedsel heeft ie het ook over, voedseltekorten.
Wanneer begint de echte crisis.. Denk snel..
http://www.martinarmstrong.org/files/The%20Athenian%20Real%20Estate%20Panic%20&%20Banking%20Crisis%2010-1-2010.pdf
Leg eens uit. Slechte ervaring?
het arrogante gedrag ja. In de wieg gelegd voor een managementbaan bij Unilever en Shell.
Rechten werd gestudeerd om een topbaan te “verwerven”, niet om een topjurist te worden.
@ 36 Als je na een studie rechten, hetgeen een minimale basis is, een topbaan krijgt, zegt dat meer over die topbaan en het wervingbeleid van het bedrijf.
Na het behalen van je bul heb je minimaal 10 jaar nodig om echt te snappen hoe het werkt.
Maar goed ik snap je wel. Zit ook wel eens bij een directieoverleg en denk dan “jeetje, hoe verzin je het”. Soms hebben ze geen idee wat ze zeggen.
”Gelukkig gaan de ogen bij steeds meer mensen open, hoewel dat mijns inziens een (te) kleine minderheid is.”
De massa is kassa , maar hadden we (..) dat niet zeg , 15 of 20 eerder moeten doen ?
Ik heb het hier weleens vaker gezegd ( ik behoor dan ook niet tot de massa…) , ook veelal uit principe.
De vraag als titel boven de video:
Is Valentijn van Nieuwenhuizen (ING) een opportunistische banklul? moet natuurlijk volmondig met ja worden beantwoord. Er komt zo’n onzin uit zijn mond dat het nauwelijks te geloven is. Als ik hem moet beoordelen op wat hij zegt dan valt hij voor mij in de catogorie debiel, waarbij ik excuus aanbied aan deze categorie want die wil ik niet beledigen.