Boven de woningmarkt in Zweden zweeft de dreiging van een bubbel. De Zweden lenen namelijk veel te veel. Daarvoor waarschuwt de chef van de nationale bank (de Rijksbank), Stefan Ingves.
De zorgen van de bank worden gevoed door de ongebreidelde groei van de hypotheken die de Zweden opnemen. Pogingen om de ontwikkeling af te remmen blijken nauwelijks tot geen soelaas te bieden.
Zo werd eerder met ingang van vorige maand een plafond op de hoogte van hypothecaire leningen gelegd van 85 procent van de marktwaarde van een woning. Die maatregel was afgelopen zomer aangekondigd door de toezichthouder, de nationale woningkredietraad (BKN). Eind vorige maand verhoogde de Rijksbank zelf de reporente met 0,25 procent naar 1 procent, hoewel dat niet alleen met de woningmarkt te maken heeft maar met de gunstige ontwikkeling van de Zweedse economie in het algemeen.
Het tempo waarmee de gezamenlijke hypotheekkredietlast van de bevolking groeit neemt echter niet af. Rijksbankchef Ingves signaleerde in een uiteenzetting voor het parlement dat er wekelijks nog een slordige 300 miljoen euro (3 miljard kroon) bij komt. Op dit moment is de schuldenlast van de huishoudens opgelopen naar 167 procent van de inkomens.
In de gemeentes met de hoogste woningprijzen is dit cijfer al gestegen naar 300 procent. “Dat kan zo niet doorgaan,” meent Ingves, die de grootste problemen voorziet als de woningmarkt instort. “Dan ziet het er somber uit.” Volgens de BKN is Zweden in de OESO de koploper als het gaat over de groei op de woningkredietmarkt. Het risico dat de hypotheken te zwaar worden, wordt bovendien in de hand gewerkt doordat ze bijna allemaal zijn gebaseerd op een variabele rente.
Als de rente echt gaat stijgen, is de kans dat de woningprijzen moeten inleveren en de bubbel uit elkaar gaat spatten meer dan reëel. Daarover zijn de experts het wel eens. Of er sprake is van een bubbel, wordt volgens diezelfde experts echter pas duidelijk als het te laat is. Het verlaagde hypotheekplafond wordt vanuit het oogpunt dat voorkomen beter is dan genezen op zich dan ook toegejuicht. “Maar de maatregel is te laat genomen,” zo luidt de stelling van een analist van bankier Swedbank.
bron: nieuws.nvm.nl
Hoe staat Nederland er voor NVM?
Rentes misschien wat aan de lage kant?
Tsja. Als je economie studeert dan leer je over ‘the fallacy of composition’. Wat goed is las het met een iemand gebeurt is niet altijd goed als het met iedereen gebeurt. Als alleen mijn huis duurder wordt, dan wordt ik inderdaad rijker en kan ik, als ik het verkoop en een goedkoper huis terugkoop, extra uitgaven doen. Als alle huizen duurder worden, dan voelt het wel alsof je rijker wordt, maar als je je huis verkoopt dan kun je geen goedkoper huis meer terugkopen… Je gevoel heeft je bezwendelt. Het staat in alle leerboekjes, onder: ‘Keynesiaanse ideeen’. Alle economen weten het. Helaas hebben ze er in Nederland niet naar gehandeld. Alhoewel… De banken worden natuurlijk wel beter van al die hoge hypotheken!
@2:
de banken worden beter van het pyramidespel zolang het duurt; maar uiteindelijk is een crash verzekerd en krijgt iemand de rekening. Een land kan niet rijk worden door huizen aan elkaar te verkopen voor steeds hogere prijzen, je krijgt dan een nep-economie die alleen maar overeind kan blijven door steeds lagere rente.
Je vraagt je trouwens af waar ze zich druk over maken, de polder heeft een prive hypotheekschuld van (minstens) 120% van het BNP, da’s vast meer dan 167% van de inkomens.
@3
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tec00104&plugin=1
Ik zou er nerveus van worden. Alleen de Denen hebben een groter debt-to-income ratio (NL 230% in 2008, Zweden 134% in 2008, ter verdere vergelijking: D: 88%, Port: 127%, I: 56%, B: 78%, UK: 150% en Ier: 197%).
In de tabel zie je Gross debt-to-income ratio of households is defined as loans (ESA95 code: AF4), liabilities divided by gross disposable income (B6G) with the latter being adjusted for the change in the net equity of households in pension funds reserves (D8net). Detailed data and methodology on site http://ec.europa.eu/eurostat/sectoraccounts .
Als ik het goed begrijp zitten onze riante pensioenreserves (nu extra inflatiebestendig) er ook in. Onder AF.4 zitten ook hypotheekleningen http://circa.europa.eu/irc/dsis/nfaccount/info/data/esa95/en/een00247.htm
@4 Claude,
Maak je niet te druk om dit soort staatjes.
Zolang NL staatsobligaties af kan zetten tegen rentes vergelijkbaar met die in Duitsland zit het wel goed met de Nederlandse balans.
@ 3
“Een land kan niet rijk worden door huizen aan elkaar te verkopen voor steeds hogere prijzen, je krijgt dan een nep-economie”
Zoals die twee slimmerds hier op het dorp die elkaar steeds dezelfde handel verkochten met winst. Totdat eentje het wel genoeg vond en zei “zeg buurman ik stop er mee” waarop de ander antwoordde “waarom stop je nu, we verdienen er allebei zo lekker aan”.
@artikel
Boven de woningmarkt in Zweden zweeft de dreiging van een bubbel. De Zweden lenen namelijk veel te veel. Daarvoor waarschuwt de chef van de nationale bank (de Rijksbank), Stefan Ingves
Waarmee aangetoond dat er ook autoriteiten zijn die hun verantwoordelijkheid nemen.
Weet iemand hoeveel Björn Mödhal’s een gemiddelde Zweedse woning is?
NL = 10 maal bruto Jan Modaal.
@4 Claude
NL = 230%
D = 88%
En er zit een ton tussen NL en D.
NL heeft immers een sterkere industrie 🙂
Voor wie wil öfenen:
http://www.expressen.se/ekonomi/1.2189142/presskonferens-med-stefan-ingves-om-rantehojningen
Lijkt erop dat die beste heer Riksbankschefen Stefan Ingves enige renteverhogingen voorziet.
Zweden zit niet in de EU en heeft de Zweedse Kroon.
Perdón.
Zweden zit wel in de EU en heeft de Zweedse Kroon. (niet de euro)
@ 11
Komt met Zweden wel goed. Heb af en toe met Zweedse investeerders te maken die wij dolgraag in Nederland binnen halen.
Groen licht voor Zweedse staatssteun Saab
Maandag 8 februari 2010 11:53
BRUSSEL (ANP) – De Europese Commissie heeft vrijdag goedkeuring verleend aan de Zweedse staat om Saab een garantie te verstekken die het de autofabrikant mogelijk maakt een lening van de Europese Investeringsbank EIB te krijgen. Met die lening wordt een investeringsplan voor Saab bekostigd, dat onderdeel uitmaakt van de verkoop van het automerk aan het Nederlandse Spyker Cars.
,,Deze overheidsgarantie zal bijdragen aan de uitvoering van het businessplan van Saab zonder dat dit tot buitensporige concurrentieverstoringen leidt”, aldus EU-commissaris Neelie Kroes (Concurrentie). De Zweedse autofabrikant wil 400 miljoen euro lenen van de EIB. Dat geld zal gebruikt worden voor een investeringsproject dat het brandstofrendement en de veiligheid van de auto’s van Saab moet verbeteren.
Eind januari sloten het Nederlandse Spyker Cars met eigenaar Amerikaanse General Motors (GM) een overeenkomst om Saab Automobiles te kopen.
Zweedse investeerders 🙂 Socialisme zonder grenzen.
Het blijft ook moeilijk, optellen:
http://www.telegraaf.nl/dft/nieuws_dft/8219677/__Griekse_tekort_groter_dan_gedacht__.html?p=27,1
optellen en aftellen
aftrekken en optrekken
Het is niet alleen voor Juan een ingewikkelde business 🙂
@14 Het Zweedse Bolbo *) werd eerder door de Amerikanen gekocht en nu door de Chinezen.
Ikea doet het nog wel steeds fantastisch
Als er per raam belasting geheven wordt, metselen de Zweden hun huizen dicht en de tabak en alcohol haalt men in Zweden bij de staatswinkel Systembolaget.
Jag inte prater Svenka, maar dat er ook minder autonome kanten aan het land Zweden zitten is inmiddels wel duidelijk.
*)voor Spanjaarden is de v een b.
Maar het is opmerkelijk dat de NVM met dit bericht komt. De NVM is erg bezorgd om de Zweedse woningmarkt, dat moet liefde voor het vak zijn 🙂
Over de NL woningmarkt had de heer Ger Hukker, alias de kiop van Jut van Hogehuizenprijsminnend NL, vanmorgen niets anders te melden dat dat plattelandswoningen ook meetellen.
Met daarbij de oproep Kabinet doe iets !
Kennelijk over HRA denkt NVM nog steeds: Kabinet doe niets.
Merkwaardige club scheefmeters die NVM.
Hoe zit het eigenlijk met die veelgenoemde hypotheekschuld in NL qua hoogte. Zijn de cijfers gebaseerd op wat het kadaster geregistreerd heeft staan? Die cijfers lijken mij op 2 punten niet geheel betrouwbaar vanwege de volgende 2 punten waar ik zelf ook mee te maken heb. 1) Is als je aflost dan is dit niet zichtbaar in de originele hypotheekgetallen en 2) is de inschrijving bij veel nederlanders niet vaak hoger dan het daadwerkelijke bedrag. Als ik naar mijn hypotheek kijk dan werd er standaard al de aanbeveling gedaan bij de overdracht om de hypotheek wat hoger in te schrijven. In mijn geval is dit een beetje uitgeschoten omdat men het tijdelijke overbruggingskrediet (voor verhuizing) bij de te nemen hypotheek had opgeteld e dit naar boven afgerond. Na de verhuizing is de overbrugging afgelost en heb ik dus te maken met de werkelijke hypotheek. In dit geval 180.000 tov 350.000 inschrijving in het register. Dit is nogal een verschilletje.
Waar NVM angstvallig stil over is is http://www.biedenenwonen.eu.
Juan heeft het wel eens eerder gezegd, dat werkt niet tenzij er echt een forse klap komt en aanbieders serieus willen zakken in prijs.
De TU Delft heeft recent nog becijferd dat veilingen waar wèl een transactie plaatsvindt 38% onder de laatste beleving van de waarde (laatste vraagprijs).
Dus zolang “bieden en wonen” met 15% “korting” loopt te pielen, hollen ze het concept alleen maar uit.
Kansloos die NVM-ers, kunnen weinig verkopen sinds ze gestart zijn met de echte maten te nemen, ze hadden wellicht beter gewoon door kunnen scheefmeten ipv de kracht van een nieuw concept goed uit te nutten 🙂
@18
Qua statistieken over de totale NL hypotheekschuld lijken we hier wel Griekse toestanden te hebben.
CBS en Kadaster publiceerden eerder 1004 miljard en 815 miljard. DNB houdt het op 600 miljard maar is vaag over SPVs en reageert nog steeds niet op vragen hoe het kan dat dergelijke grote verschillen in de kwaliteitspers verschijnen.
http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/hoe-groot-is-de-totale-nederlandse-hypotkeekschuld/
Het interesseert ze kennelijk niet voldoende om met antwoorden te komen.
http://www.huizenmarkt-zeepbel.nl/04-09-2010/economie-en-vastgoed-terug-naar-1982/#comment-54762
Werken bij DNB is werken aan vertrouwen. Welnu, daar is nog wel iets te doen, lijkt Juan dan, een aantal vragen zijn in ieder geval gestled en inmiddels is er nog een aantal opmerkelijke constateringen bijgekomen …..
Die opmerkelijke constateringen zijn bijvoorbeeld dat het gemiddelde huis, een “koopenhuurhuis” 240.000 euro moet opbrengen.
Maar dat huis is niet maatgevend voor de koopwoningmarkt. Het is namelijk niet te koop.
Wel maatgevend voor de koopwoningmarkt is het gemiddelde koop-huis (zonder verhuurde corporatiewoningen mee te tellen). De vraagprijs / waarde hiervan ligt op zo’n 3 ton. Dat is 10 maal bruto Jan Modaal.
Dat is wel een andere blik op de woningmarkt dan de NVM ons wil doen geloven. Opvallend van de laatste Kadaster-cijfers is bovendien dat de nieuwe hypotheken een gemiddelde som van 3 ton hebben, gemiddeld !!!
En dat zijn veelal de starters in de woningmarkt.
Kortom een aantal spindoctor’s heeft een heel ander beeld geschetst dan nu blijkt uit feiten.
Maar veel belangrijker dan te publiceren dat voor de gemiddelde koop-woning in NL 10 maal bruto Jan Modaal gevraagd wordt….
En belangrijker om te melden dat dit ook via strophypoteken gefinancierd wordt, gebaseerd op
– meerverdieners
– 100% HRA over 1,5,10, 20, 30 jaar
– boven de 100% executiewaarde van de woningen
– veelal grotendeels aflossingsvrij
– vroeger steevast voorzien van een woekerpolisje om de korte-termijn bonus van de hypotheekadviseur en bankier alvast veilig te stellen…
Belangrijker dan die feiten zijn:
1) de toestand op de Zweedse woningmarkt 🙂
2) de status van de plattelandswoning
Gelukkig kent de NVM haar prioriteiten.
Kortom, het is nog steeds gratis cabaret 🙂 🙂 🙂
Tot zover Mr. GBJ Belmonte over de toestand in de polder….
Claude´s cijfers zijn ook weer getruct, hoezo pensioenopbouw vermengen met hypotheekschuld, het toch niets uit voor een huizenkoper of een huizenverkoper hoeveel pensioen er nu wel of niet is opgebouwd ?
Zijn er ook europese statistieken beschikbaar zonder correcties, zonder vermenging ?
De huizenmarkt in Australië staat ook op ploffen.
http://globaleconomicanalysis.blogspot.com/2010/11/partied-out-recap-of-australias-now.html
Hier in Olland is ook een waarschuwing afgegeven in het verleden door de heer Wellink van DNB, voor sub-prime hypotheken, maar niemand heeft het gehoord.
Zolang er niets in de pers vermeld wordt, is er niets aan de hand.
Zweden koopt zijn drank en tabak trouwens aan de andere kant, in Rusland.
Tja, denk dat de “booms” in India, China en Australië het jaartal 2012 niet gaan halen.
En dan krijgen we 2008 in de herhaling.
@ 13
Vraag me dan toch af waarom de boerderijen van de Zweedse koning met europese subsidies gerenoveerd moeten worden wanneer het zo lekker gaat daar in Zweden.
@26 slimme opmerking. Vooral China met al hun communistische partijleden die overal de leiding hebben. Ik weet echt niet wat je nou kan geloven. Economische groei is natuurlijk meer dan 8% in het district van Ho Win want bij Fang Li is het ook 8%.
Yep, maar wat mij betreft geldt dit ook voor dat eerste deel van je alias hoor Goudbelegger, so be aware, dat tweede deel gaat steeds meer op zn riskante vriendje lijken.
@16:
“Ikea doet het nog wel steeds fantastisch ”
tja, ze zijn dan ook een in Nederland gevestigde liefdadigheidsinstelling; fiscaal vriendelijker kun je het niet krijgen.
@24:
is al jaren zo, een paar jaar geleden liep het met een sisser af (mogelijk door de hard dalende rente na de kredietkrisis?).
@26-13:
die koninklijke subsidies krijgen ze in Zweden vast met als argument dat hun Nederlandse vrienden ook zo vet profiteren van de staatsruif.
@27:
persoonlijk vind ik de Chinese cijfers véél geloofwaardiger dan die uit de VS; bij Amerikaanse cijfers weet je zeker dat je maximaal genaaid wordt. En zeker weten dat dat nieuwe Chinese ratings agency stukken betrouwbaarder is dan hun Amerikaanse tegenhangers.
ll Zegt:
Hier in Olland is ook een waarschuwing afgegeven in het verleden door de heer Wellink van DNB, voor sub-prime hypotheken, maar niemand heeft het gehoord.
Zolang er niets in de pers vermeld wordt, is er niets …
Volgens de “schoonmoeder” is iemand niet overleden als het niet in de krant heeft gestaan.
De hra is ook nog niet dood.
@29
Ik neem aan dat je Westers bedoeld? Fitch is nl Frans.
@24
prachtig verhaal
De huizenmarkt in Australië staat ook op ploffen.
globaleconomicanal…-australias-now.html
en zo herkenbaar:
“It’s Different Here” was written by the vocal group R.E. Agents.
Unfortunately, the “Pool of Greater Partyers” has simply dried up.
partyers zijn natuurlijk de zichzelf doodlenende huizenkopers.
@28 goud is te testen. Beursgenoteerde goudbedrijven moeten aan strenge regels voordoen, verscheidene zijn al gewoon gestopt door de Canadese beurs. Ik zie dat oplichten niet zo, het is volgens mij psychologisch, goud is van vroeger, digitaal geld is van nu maar ze kunnen goed samen.
Likewise, you should be enlightened on the fees that you will pay in exchange for their legal expertise.
If you are able speak to former clients or use referrals
– all the better. The first two days of the exam are set aside
for essay questions on points of South Carolina law.